آلرژی فصلی ، واکنش اشتباهی است که سیستم ایمنی بدن نسبت به محرک‌های بیرونی (آلرژن‌ها) نشان می‌دهد. پس آلرژی‌های فصلی، واکنش‌های آلرژیکی هستند که به‌خاطر تماس شما با آلرژن‌های خاص در برهه‌های خاصی از سال بروز پیدا می‌کنند.
یک پزشک انگلیسی به‌نام جان بوستوک برای اولین بار در سال ۱۸۱۹ میلادی، توصیفی از علائم نوعی آلرژی فصلی به دست داد که با نام تب یونجه شناخته می‌شود. در آن زمان، تب یونجه واقعا نادر به‌حساب می‌آمد. اگرچه شیوع تب یونجه در طول قرن ۱۹ در بریتانیا افزایش یافت، اما تا شروع قرن ۲۰ همچنان نامعمول شمرده می‌شد.
اصطلاح «آلرژی» در سال ۱۹۰۶ توسط یک متخصص کودکان وینی به‌نام کلود فون پیرکه مورد استفاده قرار گرفت تا عطسه‌های ناشی از تماس دانش‌آموزان با گرده‌های آلرژی‌زا را توصیف کند. او از این اصطلاح برای به بیان درآوردن «واکنش‌دهی تغییریافته» استفاده کرد تا نشان دهد که آلرژی فقط بر تعداد خاصی از انسان‌ها تاثیر می‌گذارد، نه بر همه آنان.
آلرژی اپیدمیک (همه‌گیر)
اگرچه بعضی از پدیده‌های آلرژیک در متون پزشکی باستانی توصیف شده‌اند، اما به نظر می‌رسد که آلرژی‌های فصلی رایج در جهان امروزی مانند تب یونجه واقعا نوعی بیماری پساصنعتی هستند و از عصر صنعتی شدن جهان به بعد به‌وجود آمده‌اند. آلرژی بینی یا رینیت آلرژیک، یعنی شایع‌ترین آلرژی فصلی، هم امروزه بسیار شایع شده است و خصوصا در چند دهه گذشته در کشوری مانند آمریکا روبه‌افزایش بوده است. درواقع، میزان ابتلا به این آلرژی فصلی از نظر آماری، از ۱۰ درصد کل جمعیت آمریکا در سال ۱۹۷۸ به ۳۰ درصد از کل جمعیت در سال ۲۰۰۸ رسیده است.
عوامل محرک در آلرژی‌های فصلی
شایع‌ترین عوامل محرک در آلرژی‌های فصلی، گرده‌ها و اسپورهای قارچی (mold spores) هستند. سطح تماس با این عوامل نه‌تنها به فصل، بلکه به دو عامل مهم دیگر یعنی محل زندگی و وضعیت آب‌وهوایی نیز بستگی دارد. به‌طور کلی، درختان تقریبا در همه مناطق در اواخر زمستان و اوایل بهار گرده‌افشانی می‌کنند. گرده‌افشانی گیاهان نیز در اواسط تا اواخر بهار اتفاق می‌افتد و علف‌ها یا چمن‌ها نیز در تابستان گرده‌افشانی دارند.
در بسیاری از مناطق، تماس با گرده‌های آلرژی‌زا در روزهایی که هوای صاف دارند و همراه با وزش باد هستند، به بیشترین میزان خود می‌رسند، چون باد به پخش کردن گرده‌ها کمک می‌کند. با این‌حال، اسپورهای قارچی می‌توانند در هر موقعی از سال وجود داشته باشند. از آن‌جایی که سطح این ترکیبات با افزایش دما بالا می‌رود، اواسط تا اواخر تابستان را می‌توان دوره اوج فعالیت آن‌ها دانست. البته همین ترکیبات، عامل اصلی در شکل‌گیری آلرژی‌های فصلی در پاییز هم هستند. میزان آن‌ها نیز در ساعات عصر و در روزهای همراه با وزش باد به اوج خودش می‌رسد. توجه داشته باشید که تعداد اسپورهای قارچی در هوا می‌تواند در دقایق پیش از رعد و برق به بالاترین حد خودش برسد و افراد مبتلا به آسم را با حملات آسم در این موقعیت‌ها مواجه کند.
بسیاری از افراد مبتلا به آلرژی فصلی نیز به گردوغبار خانگی و کنه گردوغبار (Dust mite) آلرژی دارند که در تمام طول سال می‌توانند مشکل‌ساز شوند. کنه‌های گردوغبار نیز حشرات میکروسکوپی خاصی هستند که خصوصا از سلول‌های پوستی انسان‌ها تغذیه می‌کنند. رشد آن‌ها نیز در محیط‌های مرطوب و نرم مانند تشک، بالش، جسم حیوانات خانگی و لوازم داخل خانه اتفاق می‌افتد.
می‌توان گفت که پروتئین، مهم‌ترین ماده مغذی برای برنامه کاهش وزن است. به این دلیل که بدن برای متابولیزه کردن پروتئین (در مقایسه با چربی یا کربوهیدرات‌ها) از کالری‌های بیشتری استفاده می‌کند. همچنین، پروتئین کمک می‌کند تا برای مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید.
یکی از مطالعات در همین زمینه نشان می‌دهد که اگر زنان، پروتئین دریافتی را به ۱۵ تا ۳۰ درصد از کل کالری‌های دریافتی افزایش دهند، روزانه حدود ۴۴۱ کالری کمتر مصرف خواهند کرد. همچنین، آنان در این شرایط می‌توانند حدود ۵ کیلوگرم از وزن خودشان در عرض ۱۲ هفته کاهش بدهند.
مطالعه دیگری حاکی از آن است که افزایش پروتئین دریافتی به ۲۵ درصد از کل کالری‌های روزانه، شانس استفاده از خوراکی‌ها و هله‌هوله‌ها را در ساعات شب نصف می‌کند و فکر کردن شدید به غذاها را حدود ۶۰ درصد کاهش می‌دهد. محققان می‌گویند که دریافت پروتئین به اندازه کافی می‌تواند به حفظ وزن جدید در درازمدت هم کمک کند.
صبحانه پروتئینی کمک می‌کند تا کمتر غذا بخورید
بسیاری از مطالعات به بررسی این موضوع پرداخته‌اند که وجود پروتئین سالم در وعده صبحانه چطور می‌تواند بر الگوهای غذایی تاثیر بگذارد. بعضی از آن‌ها نشان می‌دهند که صبحانه‌های سرشار از پروتئین، گرسنگی را کمتر می‌کنند و باعث می‌شوند که افراد در باقی روز حدودا ۱۳۵ کالری کمتر دریافت کنند.
درواقع، اسکن‌های MRI نشان می‌دهند که خوردن صبحانه سرشار از پروتئین، سیگنال‌های مخصوصی در مغز را کاهش می‌دهند که وظیفه کنترل تمایلات غذایی و رفتارهای مبتنی بر پاداش‌دهی به خود را بر عهده دارند. علاوه بر این‌ها، پروتئین به ایجاد سیری پایدارتر و بهتر کمک می‌کند، چون سیگنال‌هایی را در بدن فعال می‌سازد که اشتها را کاهش می‌دهند و درنتیجه هوس‌های غذایی و تمایل به پُرخوری را کنترل می‌کنند.
صبحانه سرشار از پروتئین به کاهش وزن و کاهش چربی شکمی کمک می‌کند
صبحانه‌های سرشار از پروتئین می‌توانند اشتها و هوس‌های غذایی را به‌خوبی کنترل کنند. همچنین، از همین طریق به کاهش چربی شکمی کمک می‌رسانند. توجه داشته باشید که پروتئین غذایی دارای رابطه دوگانه‌ای با چربی شکمی است. یعنی هرچه پروتئین‌های مصرفی شما مرغوب‌تر، سالم‌تر و باکیفیت‌تر باشند، چربی شکمی شما نیز کمتر خواهد شد؛ اما هرچه بیشتر از منابع ناسالم پروتئینی استفاده کنید، چربی شکمی را هم افزایش خواهید داد.
یافته‌های علمی نشان می‌دهند که مصرف صبحانه پروتئینی و سالم می‌تواند به‌طور قابل توجهی برای کاهش وزن مفید و موثر باشد، خصوصا اگر شما دارای اضافه‌وزن زیادی باشید و بخواهید وزن خودتان را کم کنید.
پروتئین می‌تواند متابولیسم را تقویت کند
سرعت‌بخشی به متابولیسم، یکی از ترفندهایی است که می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، چون میزان کالری‌سوزی را افزایش می‌دهد. خود بدن نیز اساسا از کالری‌های بیشتری برای متابولیزه کردن پروتئین نسبت به چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها کمک می‌گیرد. بنابراین، مصرف پروتئین سالم باعث می‌شود که میزان کالری‌سوزی در بدن شما افزایش پیدا کند.
این نکته را هم نباید از یاد برد که رژیم غذایی صبحانه پروتئینی می‌تواند به جلوگیری از تضعیف عضله‌ها در دوران کاهش وزن کمک کند و همچنین مانع از ضعیف شدن متابولیسم در این دوران شود. پس، شما می‌توانید از منابع پروتئینی سالم برای حفظ عضله‌ها و متابولیسم مطلوب در دوران کاهش وزن کمک بگیرید.
۱. بی‌حسی، پرش یا سوزش را تجربه می‌کنید
این حالت‌های حسی می‌توانند از دست‌ها یا پاها تا بازوها یا ساق پاها در نوسان باشند. البته متخصصان می‌گویند که درهم‌فشردگی عصب‌های حسی (عمدتا در وضعیت خواب) نسبتا شایع است و علائمی مانند بی‌حسی یا پرش می‌توانند موقتی باشند. با این‌حال، اگر این حالت‌های حسی از بین نروند، شما باید برای بررسی موضوع آسیب عصبی به پزشک مراجعه کنید.
۲. تکان دادن بخشی از بدن برای‌تان سخت یا ناممکن می‌شود
اگر موتور عصب‌ها آسیب ببیند، احتمال دارد که مشکل ضعف یا حتی فلج‌شدگی را تجربه کنید. این علائم نیز می‌توانند نشان‌دهنده یک مشکل اساسی در بدن باشند که قطعا به مداخله فوری پزشکان نیازمند است. اگر هم با مشکل سکته مغزی مواجه شده باشید، باید هرچه سریع‌تر به اولین مرکز مراقبت‌های پزشکی مراجعه کنید.
۳. با گسترش درد از کمر به پاها مواجه می‌شوید
درد یا سوزش شدیدی که از کمر شروع شود و به پشت پاها گسترش پیدا کند، می‌تواند نشان‌دهنده ابتلا به سیاتیک باشد. این مشکل وقتی به‌وجود می‌آید که عصب سیاتیک تحت فشار قرار می‌گیرد یا آسیب می‌بیند. این دو حالت نیز می‌توانند به‌واسطه فتق دیسک کمر یا بیماری‌های خاص مانند بیماری دیابت ایجاد شوند.
۴. بیشتر از حالت عادی در حرکت با دست و پا دچار مشکل می‌شوید
آیا موقع راه رفتن به‌صورت ناگهانی لیز می‌خورید و بیش از حد به زمین می‌افتید؟ اگر آسیبی به عصب‌های مهمی وارد شود که در ساختار حسی بدن نقش اساسی دارند، با مشکل عدم هماهنگی در بدن مواجه می‌شوید و بدن‌تان نمی‌تواند موقعیت خودش را در مکان‌های مختلف به‌درستی تعیین کند. همین روند است که باعث زمین خوردن یا لیز خوردن غیرعادی شما می‌شود. به‌علاوه، این حالت‌ها می‌توانند نشان‌دهنده ابتلا به بعضی از بیماری‌های خاص مانند بیماری پارکینسون باشد. در این بیماری، سلول‌های عصبی مغز صدمه می‌بینند.
۵. دائما باید به توالت بروید
آسیب عصبی می‌توانند پیام‌های خطای زیادی را به مثانه ارسال کنند. بنابراین در این شرایط شما احساس می‌کنید که باید دائما برای دفع ادرار به توالت بروید. به‌علاوه، اگر زایمان طبیعی انجام داده باشید یا به بیماری دیابت مبتلا باشید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این مشکلات قرار می‌گیرید.
۶. سردردهای شدیدی را تجربه می‌کنید که مانند شوک الکتریکی هستند
احتمال دارد به مشکلی به نام نورالژی اکیپیتال (occipital neuralgia) مبتلا باشید که وقتی به‌وجود می‌آید که عصب‌های درون گردن دچار آسیب شده باشند. در این حالت احتمالا به مهارکننده‌های عصبی خاصی نیاز دارید که تزریقی هستند و موقتا انتقال سیگنال‌های درد را متوقف می‌کنند.
۷. خیلی کم یا خیلی زیاد عرق می‌کنید
این حالت‌ها می‌توانند نشانه‌ای باشند مبنی بر این‌که عصب‌هایی که اطلاعات لازم را از مغز به غدد عرق منتقل می‌کنند، دچار آسیب‌دیدگی شده‌اند. پزشک در این موقعیت می‌تواند آزمایش‌هایی را برای شما در نظر بگیرد که وضعیت تعریق و سلامت قلب شما را بررسی کند.
۸. بدون این‌که متوجه شوید، بدن‌تان آسیب می‌بیند
عصب‌های حسی باید به مغز بگویند که در چه موقعیت‌های با خطر و آسیب عصبی مواجه می‌شود. پس اگر این عصب‌ها نتوانند وظیفه خودشان را به‌درستی انجام بدهند، شما در معرض جراحت‌های مختلف قرار می‌گیرید. اگر بدون این‌که خودتان متوجه شوید، دچار سوختگی یا بریدگی شدید، یا اگر داغی یا تیزی وسایل را احساس نکردید، حتما برای بررسی مساله نزد پزشک بروید.
۱. چای سبز
مصرف چای سبز به‌طور منظم، یکی از ترفندهایی است که می‌تواند از ابتلا به التهاب لثه (gingivitis) جلوگیری کند. این بیماری لثه با قرمز شدن، تورم و التهاب همراه با تحریک‌پذیری شناخته می‌شود. یکی از مطالعات Journal of Periodontology نشان می‌دهد افرادی که روزانه فقط یک فنجان چای سبز می‌نوشند، سه مورد از شاخص‌های ابتلا به بیماری‌های پریودنتال را کاهش می‌دهند. چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که التهاب را در بدن کمتر می‌کنند. محققان گمان می‌کنند که این مولکول‌های قوی، واکنش التهابی بدن برای مقابله با باکتری‌های درون دهان را تقویت می‌کنند.
۲. هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه)
استفاده از هیدروژن پراکسید به‌عنوان دهان‌شویه می‌تواند برای نابودی باکتری‌های درون دهان مفید باشد، درحالی که عدم مقابله با این باکتری‌ها می‌تواند به بیماری‌های لثه منجر شود. هیدروژن پراکسید، هم ضدعفونی‌کننده است و هم ضدباکتری. فقط توجه داشته باشید که نباید هیدروژن پراکسید را قورت بدهید. البته قورت دادن مقدار کمی از هیدروژن پراکسید به‌صورت ناخودآگاه مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما اگر میزان زیادی از آن وارد معده شود، می‌تواند برای سلامتی‌تان خطرناک باشد.
۳. خمیر زردچوبه
زردچوبه، ادویه مهمی است که در زمینه‌های مختلف کاربرد دارد و بیش از همه به‌واسطه این ویژگی‌هایش شناخته می‌شود: ضدالتهاب، آنتی‌اکسیدان و ضدمیکروب. به‌علاوه، محققان دانشگاه پنجاب هند در مطالعات اخیرشان متوجه شده‌اند که قرار دادن خمیر زردچوبه به‌عنوان ضماد روی لثه‌ها و دندان‌ها، مشکل التهاب لثه را تسکین می‌دهد. برای تهیه این خمیر باید این ترکیبات را با هم مخلوط کنید: یک قاشق چای‌خوری زردچوبه، نصف قاشق چای‌خوری نمک، نصف قاشق چای‌خوری عصاره خردل.
۴. آب‌نمک
یکی از مطالعات PLoS One نشان می‌دهد که شست‌وشو دادن دهان با استفاده از آب‌نمک می‌تواند وضعیت التهاب لثه به‌واسطه بیماری التهاب لثه را بهتر کند. آب‌نمک، نوعی ضدعفونی‌کننده طبیعی محسوب می‌شود که توانایی از بین بردن باکتری‌های بیماری‌زا را دارد. البته نباید از آب‌نمک به‌صورت روزانه استفاده کنید، چون خطر آسیب‌دیدگی دندان‌ها در این شرایط بالا می‌رود.
۵. جوش شیرین
مسواک زدن با استفاده از خمیر جوش شیرین و آب، یکی از ترفندهای خانگی برای مقابله با مشکل التهاب لثه است. این کار می‌تواند به خنثی‌سازی اسیدهای موجود در دهان کمک کند و درنتیجه از به‌وجود آمدن بیماری التهاب لثه نیز جلوگیری به عمل بیاورد.
۶. روغن نارگیل
بعضی از محققان می‌گویند که شست‌وشو دادن دهان با استفاده از روغن نارگیل یا روغن‌های گیاهی دیگر، سلامت دندان‌ها و لثه‌ها را در بعضی از افراد تقویت می‌کند. با این‌حال، برخی از محققان هم تاکید می‌کنند که از نظر علمی چنین تاثیری تا کنون به اثبات نرسیده است.
۷. مریم‌گلی
قرقره کردن و شست‌وشو دادن دهان با استفاده از مریم‌گلی، یکی از شیوه‌های خانگی برای تسکین التهاب لثه است. محققان دانشگاه وین در اتریش هم به این نتیجه رسیده‌اند که مریم‌گلی دارای خواص ضدالتهابی است و از این نظر واقعا می‌تواند موثر باشد. مطالعات دیگری هم نشان می‌دهند که مریم‌گلی، میزان باکتری‌هایی که باعث شکل‌گیری پلاک‌های مخرب در دندان‌ها می‌شوند را به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهند. برای استفاده از این محلول باید ۲ قاشق غذاخوری از مریم‌گلی تازه یا یک قاشق چای‌خوری از مریم‌گلی خشک‌شده را با یک تا دو فنجان آب جوش مخلوط کنید و اجازه بدهید که حدود ۱۰ دقیقه بجوشد. بعد باید منتظر بمانید تا این محلول خنک شود و از آن برای شست‌وشو دادن دهان کمک بگیرید.
یکی از مطالعات اخیر نشان می‌دهد کار کردن در شیفت‌های شبانه چرخشی می‌تواند شدیدا برای سطح قند خون در بدن مضر باشد. گزارشی از این مطالعه در Diabetes Care منتشر شده است.
محققان در این مطالعه، اطلاعات مربوط به بیش از ۲۷۰ هزار نفر از مردم بریتانیا را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که اگر افراد در ساعات کاری نامنظم یا شیفت‌های شبانه چرخشی کار کنند، شانس ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ را ۴۴ درصد نسبت به حالت عادی افزایش می‌دهند.
دکتر سلین وتر (از مسئولان این مطالعه) می‌گوید: شغل‌های شیفتی، خصوصا شیفت‌های شبانه، ریتم بیولوژیک و همچنین ریتم طبیعی اجتماعی را در انسان‌ها مختل می‌کند و حتی به ریتم خواب هم صدمه می‌زند. مجموعه این اختلال‌ها، خطر ابتلا به اختلال‌های متابولیک، از جمله ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲، را افزایش می‌دهند.
یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهند که هرچه افراد بیشتر در شیفت‌های شبانه نامنظم و چرخشی کار کنند، خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ را بالاتر می‌برند. برای مثال، کار شبانه به اندازه ۳ نوبت در ماه با افزایش خطر ۲۴ درصدی ابتلا به دیابت نوع ۲ همراه می‌شود، درحالی که اگر این میزان به بیشتر از ۸ نوبت در ماه برسد، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ نیز از ۳۶ درصد می‌گذرد.
دکتر وتر می‌گوید: «مطالعه ما، یکی از اولین مواردی است که رابطه دوز-واکنش را نشان می‌دهد؛ یعنی به ما می‌گوید که هرچه افراد بیشتر در شیفت شبانه کار کنند، احتمال ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ را هم بالاتر می‌برند». با این‌حال، کار کردن به‌صورت دائمی در شیفت شب با افزایش خطر ابتلا به بیماری دیابت مرتبط نیست. محققان می‌گویند که چنین افرادی می‌توانند خودشان را با برنامه شبانه سازگار کنند. در ضمن، افرادی که ذاتا به بیداری در ساعات شب تمایل دارند، راحت‌تر چنین سازگاری‌ای را تجربه خواهند کرد.
به توصیه متخصصان، افرادی که نمی‌توانند از کارهای شبانه خودداری کنند، می‌توانند خطرات احتمالی برای سلامتی خودشان را از این راه‌ها کاهش بدهند: رژیم غذایی سالم، مراقبت از وزن، ورزش منظم و خواب کافی در ساعات استراحت.
لازم به ذکر است که این یافته‌ها نمی‌توانند رابطه علت و معلولی مستقیمی را بین کار شیفتی و ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ اثبات کنند. با این‌حال، مطالعات اخیر نیز نشان داده‌اند که کار شیفتی با احتمال مبتلا شدن به بیماری‌های قلبی، بیماری دیابت و همچنین سرطان مرتبط است.